به نقل از «فرارو»

عوامل بروز لب شکری در نوزادان چیست و چه درمان‌هایی دارد؟

تاریخ انتشار: ۳ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۱۷۳۴۲۶

لب شکری (Harelip)، شکاف کام یا شکاف لب عارضه‌ای مادرزادی است که در برخی نوزادان هنگام تولد دیده می‌شود. در بیشتر موارد این اختلال در لب‌های نوزادان دیده می‌شود، اما ممکن است در موارد حاد آن بینی، گونه، چشم، گوش و حتی دندان‌ها هم درگیر کند.

به گزارش روزیاتو، لب شکری، ناشی از رشد غیر طبیعی صورت در طی دوران بارداری است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

نتایجی که از تحقیقات انجام شده بدست آمده است به این موضوع اشاره می‌کند که عواملی، چون شرایط محیطی، روانی، هیجانی، ارثی و … از عوامل مهم ایجاد لب شکری در جنین می‌باشند.

نوزاد بعد از درمان دیگر می‎تواند به راحتی از شیر مادر یا شیر خشک تغذیه کند و مشکلی از بابت خوردن غذا‌های جامد بعد از ۶ ماهگی نیز نخواهد داشت؛ بنابراین عدم درمان به موقع آن می‌تواند باعث سوءتغذیه نوزاد شود

علائم لب شکری چیست؟

معمولاً شکاف در لب یا کام بلافاصله در بدو تولد قابل شناسایی هستند. این دو اختلال ممکن است با علائم زیر خود را نشان دهند:

– شکافی در لب و سقف دهان (کام) که یک یا دو طرف صورت را درگیر می‌کند

– شکافی در لب که فقط به‌صورت یک خط کوچک در لب ظاهر می‌شود یا از طریق لثه فوقانی و کام تا پایین بینی گسترش می‌یابد

– شکاف در سقف دهان که در شکل ظاهری صورت تاثیری ندارد

علت لب شکری شدن جنین چیست؟

اصولا شکاف لب و شکاف کام هنگامی رخ می‌دهند که بافت‌های صورت و دهان جنین به درستی جوش نخورند. به طور معمول، بافت‌های تشکیل‌دهنده لب و کام در ماه‌های دوم و سوم بارداری به یکدیگر متصل می‌شوند.

محققان بر این باورند که بیشتر موارد لب شکری در اثر تعامل عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد می‌شوند. به‌همین‌دلیل، در بسیاری از نوزادان علت قطعی آن قابل پیش‌بینی نیست.

مادر یا پدر می‎‌توانند ژن‌هایی را که باعث ایجاد شکاف می‎‌شوند، به تنهایی یا به‌عنوان بخشی از یک سندرم ژنتیکی که شامل لب شکری یا شکاف کام است (مانند سندرم ولوکاردیوفاشیال) به جنین منتقل کنند. در بعضی موارد، جنین ژنی را به ارث می‎برد که او را مستعد لب شکری می‎کند و سپس محرک محیطی باعث ایجاد شکاف لب یا کام می‌شود.

سبک زندگی مادر در دوران بارداری نیز می‌تواند احتمال لب شکری را در نوزاد افزایش دهد. مثلا در بیشتر مادرانی که دارای فرزندانی با این مشکل هستند، سطح ویتامین‎‌ها و مواد معدنی ضروری برای بدن به‎ خصوص اسید فولیک، قبل از بارداری و طی آن بسیار کم بوده است.

انواع اختلال شکاف لب در نوزادان

اندازه لب شکری و نوع آن معمولا در جنین مختلف است. همین مسئله شدت آن را تعیین می‌کند که در روند بهبودی بعد از درمان بسیار موثر است.

کام یا سقف دهان از دو قسمت کام سخت و کام نرم تشکیل شده است که هر قسمت می‎‌تواند مانند لب دچار شکاف شود. کام سخت یک قسمت استخوانی در جلوی سقف دهان شما است، درحالی‌‎که کام نرم در پشت دهان قرار دارد و از بافت نرم تشکیل شده است. اصولا درمان انواع اختلال لب شکری بسیار آسان‎‌تر از شکاف کام است.

عوامل بروز اختلال لب شکری

اگرچه علت بیماری لب شکری ارثی و نقص مادرزادی است، اما چندین فاکتور ممکن است احتمال بروز لب شکری یا شکاف کام را در نوزاد شما افزایش دهند. مواردی چون:

– سابقه خانوادگی؛ والدینی‎‌که سابقه خانوادگی شکاف لب یا شکاف کام را دارند، بیشتر در معرض خطر داشتن فرزندی با مشکل لب شکری هستند.

– قرار گرفتن در معرض برخی مواد در دوران بارداری. لب شکری ممکن است در زنان بارداری که سیگار می‌کشند، الکل می‌نوشند یا دارو‌های خاصی مصرف می‎‌کنند بیشتر رخ دهد.

– ابتلا به دیابت؛ برخی شواهد نشان می‎‌‎دهند که احتمال بروز این اختلال در نوزادانی که مادرشان قبل از بارداری مبتلا به دیابت بوده‎‌اند و درمان نشده‎‌اند، وجود دارد.

– چاقی در دوران بارداری؛ شواهد نشان می‌‎دهند که احتمال بروز لب شکری در جنین‌هایی که از زنان چاق متولد می‌شوند، بیشتر است.

شکاف کام در دختران بیشتر دیده می‌شود، درحالی‎که لب شکری بیشتر در پسران رخ می‌دهد. گزارش شده است که در ایالات متحده شکاف لب و کام بیشتر در بومیان آمریکا است و در نژاد آفریقایی-آمریکایی کمترین شیوع را دارد؛ بنابراین نوع نژاد نیز تاحدودی موثر است.

آیا امکان پیشگیری از اختلال شکاف لب وجود دارد؟

پس از تولد اولین نوزاد با مشکل لب شکری، والدین به طور قابل توجهی نگران احتمال داشتن فرزند دیگری با همین شرایط هستند. درحالی‎‌که نمی‌‏توان از بروز این اختلال مادرزادی به دلیل ارثی بودن آن پیشگیری کرد، پیشنهاد می‎‌کنیم برای افزایش قدرت درک یا کاهش خطر خود نکات زیر را در نظر بگیرید:

– قبل از بارداری یک جلسه مشاوره ژنتیک بروید، به ‎خصوص اگر سابقه خانوادگی لب شکری یا شکاف کام را دارید. مشاور ژنتیک می‌‎تواند در تعیین میزان خطر برای داشتن فرزندی با این مشکلات به شما کمک کند.

– قبل از بارداری و تولد نوزاد ویتامین‏‌های ضروری را مصرف کنید. اگر قصد دارید به زودی باردار شوید، از پزشک خود بپرسید که آیا باید ویتامین‎‌های خاصی مصرف کنید.

– قبل از بارداری و در طی آن، از دخانیات و الکل استفاده نکنید. استفاده از الکل یا تنباکو در دوران بارداری خطر داشتن نوزادی با نقص مادرزادی را افزایش می‏‌دهد.

نحوه صحیح تشخیص اختلال لب شکری

علائم ظاهری شکاف لب یا شکاف کام بلافاصله در بدو تولد قابل مشاهده هستند و برای تشخیص به آزمایشات خاصی نیاز ندارند. اما قبل از تولد لب شکری بودن جنین در سونوگرافی مشخص است.

لب شکری ممکن است با سونوگرافی از حدود هفته سیزدهم بارداری تشخیص داده شود. با ادامه رشد جنین، تشخیص دقیق آن ممکن است آسان‌تر باشد. معمولا مشاهده شکاف کام به کمک این آزمایش کمی دشوارتر است.

اگر سونوگرافی احتمال لب شکری را بدهد، پزشک ممکن است دستور دهد نمونه‎‌ای از مایع آمنیوتیک رحم (آمنیوسنتز) گرفته و سپس در آزمایشگاه آنالیز شود. نتیجه آن می‎تواند نشان دهد که شاید جنین به سندرم خاصی مبتلا است و این مسئله باعث بروز این نقص مادرزادی شده است.

با این حال، بیشتر اوقات علت شکاف لب و شکاف کام دقیقا مشخص نیست.

راه‌های درمان اختلال لب شکری

اهداف اصلی درمان شکاف کام و لب در نوزادان، بهبود توانایی آن‌ها در خوردن غذا، صحبت کردن و شنیدن به صورت نرمال و دستیابی به ظاهر طبیعی صورت است. برای درمان این مشکل نوزاد، اغلب به حضور تیمی از پزشکان و متخصصان زیر نیاز است:

– جراحانی که متخصص ترمیم شکاف لب یا کام هستند مانند جراحان پلاستیک و زیبایییا گوش و حلق و بینی

– پزشک متخصص گوش، حلق و بینی

– متخصص اطفال

– دندانپزشک اطفال

– متخصص ارتودنسی

– پرستاران

– کارشناس شنوایی سنجی

– گفتاردرمان

– مشاوره ژنتیک

– مددکار اجتماعی

– روانشناس

روند درمان معمولا شامل جراحی برای ترمیم نقص موجود و روش‌های درمانی برای بهبود عوارض مرتبط با آن است. اصولا تعداد جلسات مورد نیاز برای جراحی اصلاح لب شکری به شرایط خاص کودک بستگی دارد. پس از ترمیم شکاف اولیه، پزشک ممکن است انجام جراحی‎‌های بعدی را برای بهبود گفتار یا بهبود ظاهر لب و بینی توصیه کند. جراحی‎‌ها معمولا با ترتیب زمانی زیر انجام می‌شوند:

– ترمیم شکاف لب در ۳ تا ۶ ماهگی نوزاد

– ترمیم شکاف کام تا سن ۱۲ ماهگی نوزاد یا در صورت امکان زودتر

– جراحی‌های بعدی در بازه زمانی ۲ سالگی تا اواخر سال‎‌های نوجوانی

جراحی لب شکری در بیمارستان انجام می‎‌شود و نوزاد باید بیهوش شود؛ بنابراین در هنگام جراحی احساس درد نخواهد کرد. امروزه چندین روش مختلف جراحی برای ترمیم شکاف لب و کام، بازسازی مناطق آسیب‎‌دیده و پیشگیری یا درمان عوارض مربوطه وجود دارد. به طور کلی، این روش‎‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:

– ترمیم شکاف لب؛ برای بستن بخش شکافته شده در لب، جراح برش‌هایی را در دو طرف شکاف ایجاد می‎‌کند تا فلپ پوستی درست کند. سپس این فلپ‎‌ها (مثل عضلات لب) به هم بخیه می‏‌شوند. بعد از این ترمیم باید ظاهر، ساختار و عملکرد لب طبیعی‎‌تر جلوه کند. معمولاً ترمیم اولیه بینی در صورت نیاز، به ‎صورت همزمان انجام می‎‌شود.

– ترمیم شکاف کام؛ بسته به شرایط کودک شما ممکن است روش‌‎های مختلفی برای بستن و بازسازی سقف دهان (کام سخت و نرم) استفاده شود. جراح برش‌هایی را در دو طرف شکاف ایجاد تا بتواند جایگاه بافت و عضلات را دوباره جابه‌جا کند. سپس با بخیه همگی متصل می‌‎شوند.

– جراحی لوله گوش؛ برای کودکان مبتلا به شکاف کام، ممکن است لوله ‎های گوش قرار داده شوند تا خطر تجمع مزمن مایع گوش که می‎‌تواند منجر به کاهش شنوایی شود کاهش پیدا کند. جراحی لوله گوش شامل قرار دادن لوله‎‌های کوچک به شکل حباب در لاله گوش برای ایجاد یک دهانه به منظور جلوگیری از تجمع مایع است.

– جراحی برای بازسازی ظاهر اعضای صورت؛ برای بهبود ظاهر دهان، لب و بینی ممکن است نیاز به جراحی‎‌های زیبایی اضافی باشد.

مطمئن باشید که انجام جراحی می‌‎تواند ظاهر صورت، کیفیت زندگی و قابلیت غذا خوردن، تنفس و صحبت کردن کودک را به طور قابل توجهی بهبود بخشد. اگرچه خطرات احتمالی جراحی برای درمان شکاف کام در نوزادان شامل:

– خونریزی

– عفونت

– بهبودی ضعیف

– بزرگ شدن یا افزایش جای زخم‎‌ها و آسیب‎‌دیدگی موقتی یا دائمی اعصاب

– رگ‎‌های خونی یا سایر ساختار‌ها هستند.

پزشک متخصص کودکان و نوزادان ممکن است علاوه‌‎بر جراحی، انجام درمان‎‌های اضافی زیر را نیز برای رفع عوارض ناشی از شکاف لب و شکاف کام توصیه کند:

– استفاده از شیشه‎‌های شیر مخصوص به منظور تغذیه نوزاد

– گفتاردرمانی برای اصلاح مشکل صحبت کردن کودک

– تنظیمات ارتودنسی دندان توسط دندانپزشک کودکان برای حفظ سلامت دهان کودک

– نظارت مداوم و درمان عفونت گوش توسط پزشک متخصص گوش و حلق و بینی

– استفاده از سمعک یا سایر وسایل کمکی برای کودک کم شنوا

– جلسات مشاوره با یک روانشناس برای کمک به کنار آمدن کودک با فشار‌های ناشی از اقدامات پزشکی مکرر یا سایر نگرانی‎‌ها

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

شکاف لب و شکاف کام معمولاً در بدو تولد تشخیص داده می‌شوند و ممکن است پزشک در آن زمان درمان‌های لازم را شروع کند. اگر کودک شما علائم و نشانه‌هایی از شکاف زیر مخاطی در سقف دهان دارد حتما این مشکل را با پزشک متخصص کودکان و نوزادان مطرح کنید. درصورتی‌که شرایط مراجعه حضوری ندارید، از صد‌ها پزشک آنلاین متخصص کودکان و نوزادان، مشاوره آنلاین تلفنی و متنی بگیرید و مشکلات خود را مطرح کرده و از مشاوره‌های ایشان استفاده کنید.

کودکان دارای شکاف لب ممکن است به دلیل تفاوت در ظاهر و استرس مراقبت‎‌های پزشکی شدید با مشکلات اجتماعی، عاطفی و رفتاری روبه‏ رو شوند. پس با کودک خود صریحاً ارتباط برقرار کنید و با آگاهی دادن به افزایش عزت نفس او کمک کنید.

منبع: فرارو

کلیدواژه: طرز تهیه لب شکری شکاف لب و شکاف کام دوران بارداری قبل از بارداری ترمیم شکاف لب شکاف کام پزشک متخصص لب شکری شکاف لب سقف دهان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۱۷۳۴۲۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جزییاتی از بیماری ترانه علیدوستی و علت آن

به گزارش «تابناک»، در ۲ روز اخیر جامعه هنری و علاقمندان به سینما برایشان این پرسش مطرح شده است که بیماری ترانه علیدوستی چیست و او در چه مرحله‌ای از درمان قرار دارد؟

بثورات دارویی همراه با ائوزینوفیلی و علائم سیستمیک یا سندرم DRESS یک واکنش حساسیت شدید به برخی از انواع دارو‌ها به شمار می‌رود. علائم این بیماری شامل تورم پوستی، تب، ناهنجاری‌های خونی و درگیری اندام‌های مختلف است.

متخصصین این آلرژی نادر دارویی را به طور بالقوه تهدید کننده زندگی می‌دانند که به دنبال واکنش بیش از حد سیستم ایمنی بدن به برخی دارو‌ها رخ می‌دهد. علائم ممکن است هفته‌ها پس از شروع داروی مشکل زا توسط فرد تظاهر یابند. درمان اغلب شامل قطع دارو‌های مشکوک و استفاده از دارو‌های تعدیل کننده سیستم ایمنی به منظور کاهش علائم است.

سندرم دِرِس

سندرم DRESS که تحت عنوان سندرم ازدیاد حساسیت القا شده به وسیله دارو (DIHS) یا سندرم حساسیت به دارو نیز شناخته می‌شود، یک واکنش شدید به تعدادی از دارو‌های تجویزی است. متخصصین سندرم DRESS را در قالب یک واکنش ازدیاد حساسیت نوع ۴ طبقه بندی می‌کنند. این واکنش دارویی جدی، پوست و سایر اندام‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد و میزان مرگ و میر آن تا ۱۰ ٪ گزارش شده است.

بر اساس گزارش هیئت آمریکایی استئوپاتیک پوست، بروز کلی سندرم DRESS غیرمعمول است و ریسک ابتلا از ۱ در هر ۱۰۰۰ تا ۱ در هر ۱۰۰۰۰ نفر پس از قرار گرفتن در معرض دارو‌های محرک متغیر است. این بیماری معمولا ظرف ۲ تا ۶ هفته پس از اولین مواجهه فرد با دارو رخ می‌دهد و باعث ایجاد ویژگی‌های مشخص و در عین حال متغیری می‌شود که بر پوست و اندام‌های متعدد تاثیر می‌گذارند.

علل

سندرم DRESS به دلیل واکنش بیش از حد سیستم ایمنی رخ می‌دهد که شامل فعال شدن سلول‌های T سیستم ایمنی و آزاد شدن سیتوکین‌ها است. با استناد به مقاله‌ای که از طریق وب سایت کتابخانه ملی پزشکی آمریکا قابل دسترسی است، دارو‌های رایج مرتبط با این سندرم عبارت اند از:

- دارو‌های ضد تشنج

- دارو‌های ضد ویروس

- آنتی بیوتیک‌ها

- آلوپورینول

- مگزیلتین

- تثبیت کننده‌های خلق و خو و دارو‌های ضد افسردگی

- عوامل بیولوژیک

شواهد همچنین حاکی از آن است که عوامل دیگری نیز در این امر نقش دارند:

- استعداد ژنتیکی برای ابتلا به سندرم DRESS

- ناتوانی کبد در متابولیسم برخی دارو‌ها

فعال شدن مجدد برخی ویروس‌ها مانند ویروس اپشتین-بار (EBV) یا هرپس ویروس انسانی ۶ (HHV۶)

علائم

برخی از افراد ممکن است به سندرم DRESS به عنوان یک واکنش چند سیستمی نگاه کنند. این موضوع بدین واقعیت اشاره دارد که بیماری مذکور می‌تواند علائم مختلفی به همراه داشته باشد. هرچند بیماران ممکن است علائم متفاوتی را تجربه کنند، نام DRESS از مشخصه تعداد ائوزینوفیل‌های بالا، معروف به ائوزینوفیلی، و علائمی که معمولا در بدن ظاهر می‌شوند، گرفته شده است.

علائم معمول سندرم DRESS عبارت اند از:

- تب

- بثورات پوستی یا جوش

- ائوزینوفیلی

- لنفوسیتوز آتیپیک

- تورم غدد لنفاوی

- التهاب اندام‌های داخلی

تشخیص

سندرم DRESS می‌تواند با علائم مختلف تظاهر یابد که آن را مشابه بیماری‌های دیگر از جمله سلولیت، هپاتیت ویروسی و لوپوس اریتماتوز سیستمیک می‌سازد. به همین دلیل این بیماری با احتمال بالا برای تشخیص اشتباه رو به رو است.

به منظور تشخیص سندرم DRESS، فرد باید معیار‌های زیر را داشته باشد:

- سابقه بستری شدن در بیمارستان

- راش حاد

- واکنشی که احتمالا مرتبط با دارو است

علاوه بر این، سه مورد از چهار فاکتور زیر نیز باید وجود داشته باشند:

- تب بالاتر از ۳۸ درجه سانتیگراد

- بزرگ شدن غدد لنفاوی حداقل در دو محل

- درگیری حداقل یک اندام داخلی

- ناهنجاری در شمارش سلول‌های خونی

در این میان محققان ژاپنی نیز مجموعه‌ای از معیار‌ها را پیشنهاد کرده اند که مشابه هستند، اما شامل فاکتور خاص فعال سازی مجدد HHV۶ هم می‌شود.

درمانتشخیص زودهنگام و قطع فوری دارو از مهمترین عوامل در درمان این بیماری به شمار می‌روند. این رویکرد ممکن است برای رفع علائم و هرگونه ناهنجاری خونی و همچنین جلوگیری از پیشرفت بیماری کافی باشد.

پس از این مرحله، درمان عمدتا حمایتی است و شامل مدیریت و تسکین علائم می‌شود. گزینه‌های مطرح می‌توانند متشکل از جایگزینی مایعات، تنظیم دما، تغذیه مناسب، مراقبت از زخم و کنترل عفونت باشند. سایر اقدامات حمایتی هم به اندام‌های آسیب دیده بستگی دارند.

کورتیکواستروئید‌های سیستمیک پرکاربردترین درمان برای این بیماری هستند. با این حال، هنوز هیچ اتفاق نظری در مورد دوز ایده آل، زمان و مسیر تجویز وجود ندارد. یک مطالعه در سال ۲۰۱۴ که از طریق سری مجلات انتشارات جان وایلی و پسران قابل دسترسی است، نشان داد که کورتیکواستروئید‌های سیستمیک می‌توانند به طور موثر در مراحل اولیه بیماری اقدام به مدیریت آن کنند.

علاوه بر این در مطالعه‌ای دیگر از ناشر بریتانیایی بایومد مرکزی در سال ۲۰۱۸ مشخص شد که ترکیبی از پالس تراپی کورتیکواستروئیدی و کورتیکواستروئید‌های خوراکی، یک درمان موثر برای بیماری محسوب می‌شود.

سایر درمان‌های موثر عبارت اند از:

- سرکوب کننده‌های سیستم ایمنی مانند سیکلوسپورین

- کورتیکواستروئید‌های موضعی برای تسکین بثورات پوستی

- ایمونوگلوبولین داخل وریدی

- پلاسمافرزیس

عوارض

حتی پس از بهبودی، برخی از افراد ممکن است از پیامد‌های طولانی مدت سندرم DRESS رنج ببرند، از جمله آسیب دائمی به اندام‌ها و ایجاد اختلالات خودایمنی.

یک نظرسنجی در سال ۲۰۱۵ نشان داد که اکثر افرادی که از سندرم DRESS بهبود یافته اند به بیماری‌های جدیدی مبتلا شده اند. بر اساس پژوهشی دیگر در سال ۲۰۱۷، بیماری‌های تیروئید مانند بیماری هاشیموتو، بیماری گریو، و تیروئیدیت بدون درد از جمله شایع‌ترین عوارض طولانی مدت سندرم DRESS هستند.

آسیب اندام ناشی از سندرم DRESS نیز با عوارض طولانی مدت همراه است. افرادی که آسیب شدید کبدی دارند، ممکن است به پیوند کبد نیاز داشته باشند. علاوه بر این افرادی که بیماری کلیوی زمینه‌ای دارند نیز ممکن است به همودیالیز طولانی مدت نیاز داشته باشند.

بیماری‌های عفونی یکی دیگر از عوارض شایع مرتبط با سندرم DRESS هستند. مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۳ نشان داد افرادی که تحت درمان با کورتیکواستروئید قرار گرفته اند، ممکن است در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های عفونی مانند هرپس و ذات الریه باشند.

تمامی این مطالعات از طریق کتابخانه ملی پزشکی آمریکا در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته اند.

منبع : همشهری